Sommigen beweren dat het bovenop een heidense, aan de godin Aphrodite Pyrene gewijde tempel werd gebouwd. Volgens anderen kwamen drie monniken met de relikwieën van de heilige Petrus op de vlucht naar deze plek waar zij zich verscholen hielden in een grot. Later werd hier het eerste aan de heilige gewijde gebouw neergezet, waaruit in de loop der tijd een klooster ontstond. In ieder geval viel de bloeiperiode van het klooster Sant Pere de Rodes samen met de 10e tot de 13e eeuw. De jaren daarna beleefde het een langzame ondergang totdat de hier levende monniken het klooster verlieten. Na de restauratie werd het gebouw van het verval gered en is het vandaag de dag een van de meest representatieve romaanse getuigen van het land.   

We bereiken het heiligdom via een kronkelige weg vanuit het nabijgelegen dorp El Port de la Selva. De ene scherpe bocht na de andere brengt ons bergopwaarts totdat het klooster, met de kapel Santa Helena op de voorgrond en de vesting Sant Salvador op de bergrug op de achtergrond, zich voor onze ogen verheft. Alleen al de aanblik van het monumentale complex, met het schiereiland van Cap de Creus, de baai van El Port de la Selva, een deel van de Golfe du Lion en de zee op de achtergrond, zal ons verbazen. En dan is de bezichtiging van het klooster nog niet eens begonnen.

De kerk, de klokkentoren, de verdedigingstoren, de beide kloostergangen, de crypte, de oude kelder, het abtspaleis, de sacristieën, de cellen van de monniken... Bij de rondleiding door het klooster krijgen alle vertrekken door de verhalen en anekdotes weer leven ingeblazen. Onder andere merken we op dat we in een benedictijnenklooster zijn, dat wil zeggen dat de monniken naar de regels van Sint-Benedictus leefden en hun tijd doorbrachten met bidden en werken. De eerste vermelding in documenten van het klooster dateert uit het jaar 878 en in de loop der jaren veranderde het in de belangrijkste abdij van het graafschap Empúries, het centrum van de feodale en spirituele macht. Tot zijn heerschappijen behoorde het aan de handel en nijverheid gewijde dorp Santa Creu de Rodes. Dankzij de bedevaarten beleefde de plaats van de 12e tot de 14e een belangrijke bloeiperiode met circa 250 bewoners! Overal kunnen we de elegante en sobere vormen van de Lombardische romaanse kunststijl bewonderen. Bijzonder bezienswaardig is echter het kerkportaal, die is versierd met sculpturen uit wit marmer, een werk van de Meester van Cabestany, alsook het kerkschip met zijn tongewelf, dat door grote pilaren met halfzuilen wordt ondersteund. 

Voordat we vertrekken maken we gebruik van de gelegenheid om in het restaurant van het klooster een hapje te eten terwijl we genieten van het schitterende uitzicht op de omgeving en om weer op krachten te komen voor ons bezoek aan de kapel Santa Helena de Rodes en de klim naar de vesting Sant Salvador. Deze wandeling brengt ons in 20 minuten bij de rug van het Verdera-bergketen. Niet alleen de ruïnes van een middeleeuws kasteel, maar ook het uitzicht is meer dan de moeite waard: de baai van Roses, de Empordà-vlakte, de Cap de Creus, de Pyreneeën en op heldere dagen zelfs het eiland Mallorca zijn van hieruit te zien.